Theo báo cáo của Bộ LĐ-TB&XH, trong tháng 2, có khoảng 10% DN phải cắt giảm quy mô sản xuất. Bước sang đầu tháng 3, đặc biệt tuần thứ 2 của tháng 3, khi dịch COVID-19 có diễn biến phức tạp, số lượng DN phải cắt giảm quy mô sản xuất tăng lên rõ rệt với khoảng trên 15% trong tổng số DN. Trước tình hình đó, Bộ LĐ-TB&XH đề xuất 6 nhóm giải pháp hỗ trợ DN và NLĐ gồm: nhóm về bảo hiểm xã hội; nhóm về bảo hiểm thất nghiệp; nhóm hỗ trợ từ ngân sách Trung ương; nhóm hỗ trợ từ ngân sách địa phương; Chính sách tín dụng đối với lao động và DN nhỏ và vừa, hợp tác xã, tổ hợp tác, hộ kinh doanh; nhóm đề xuất liên quan tới dừng đóng, giảm kinh phí công đoàn.

Nhóm về bảo hiểm xã hội

Tạm dừng đóng vào Quỹ hưu trí và tử tuất theo quy định tại Điều 88 Luật Bảo hiểm xã hội, Điều 16 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP ngày 11 tháng 11 năm 2015 của Chính phủ đối với DN gặp khó khăn do bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Thời gian hỗ trợ: Tạm dừng đóng tối đa 12 tháng (không tính lãi chậm đóng) kể từ tháng DN có văn bản đề nghị gửi cơ quan BHXH.

Dự kiến kinh phí: Ước tính nếu thực hiện cho khoảng 1,5-3 triệu lao động (tương ứng với 105.000- 121.000 DN), số tiền dừng đóng và miễn lãi chậm đóng khoảng từ 24.700-49.500 tỷ đồng.

Trường hợp phải nghỉ việc để điều trị sức khỏe (không được hưởng tiền lương) và có xác nhận của cơ sở y tế thì được xem xét, giải quyết chế độ ốm đau theo quy định của pháp luật về BHXH.

Nhóm về bảo hiểm thất nghiệp

100% DN và NLĐ được tạm dừng đóng bảo hiểm thất nghiệp trong thời gian từ tháng 2 đến hết tháng 12/2020. Sau đó DN và NLĐ phải đóng bù thời gian này mà không phải nộp tiền lãi chậm đóng.

DN và NLĐ không phải đóng bảo hiểm thất nghiệp trong thời gian từ tháng 2 đến hết tháng 12/2020 và thời gian này được tính là thời gian tham gia bảo hiểm thất nghiệp của NLĐ và người sử dụng lao động. Chính sách này dành cho các DN và lao động ngừng việc, không tham gia sản xuất.

Hỗ trợ DN để đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho NLĐ

Ảnh minh hoạ

Nhóm hỗ trợ từ ngân sách Trung ương

Hỗ trợ lãi suất cho DN bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 vay tiền để trả lương ngừng việc cho NLĐ, đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.

Hỗ trợ lãi suất cho DN bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 vay tiền để trả trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc làm.

Nhóm hỗ trợ từ ngân sách địa phương

Hỗ trợ DN bị giải thể, phá sản trả trợ cấp thôi việc cho NLĐ.

Các địa phương nghiên cứu, xử lý tạm ứng từ ngân sách địa phương, được hoàn trả từ nguồn thu khi thực hiện thanh lý tài sản của DN theo quy định của pháp luật. Trường hợp không đủ thì báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Chính sách tín dụng đối với lao động và DN nhỏ và vừa, HTX, tổ hợp tác, hộ kinh doanh

Hỗ trợ vay vốn ưu đãi đối với NLĐ, ưu tiên lao động là người dân tộc thiểu số, lao động không có quan hệ lao động ở khu vực nông thôn, lao động phi chính thức ở khu vực thành thị.

Hỗ trợ DN nhỏ và vừa, hợp tác xã, tổ hợp tác, hộ kinh doanh (cơ sở sản xuất kinh doanh) để tạo, duy trì và mở rộng việc làm, ưu tiên đối với các cơ sở sản xuất kinh doanh nhỏ ở khu vực thành thị. Thời hạn vay: Tối đa 12 tháng. Lãi suất vay: 3,96%/năm (bằng 50% lãi suất cho vay đối với hộ cận nghèo). Cơ quan cho vay: Ngân hàng Chính sách xã hội.

Dự kiến kinh phí: Hỗ trợ cho khoảng 350.000 lao động (mức vay bình quân 30 triệu đồng/lao động) và 20.000 cơ sở sản xuất kinh doanh (mức vay bình quân 500 triệu đồng/cơ sở), số tiền huy động cần 20.000 tỷ. Do vậy, kinh phí cấp bù lãi suất khoảng 800 tỷ đồng.

Đề xuất liên quan tới dừng đóng, giảm kinh phí công đoàn

Xuất phát từ tình hình thực tiễn sản xuất kinh doanh hiện tại và nguyện vọng của DN, nhằm hỗ trợ, thúc đẩy các DN khắc phục khó khăn, nỗ lực tái cơ cấu để ổn định, phát triển sản xuất, Bộ LĐ-TB&XH đã trao đổi với Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam đề xuất các phương án trước mắt tạm dừng đóng kinh phí công đoàn đồng thời nghiên cứu giảm mức kinh phí trong thời gian tới.